Introductiepagina

Bidsnoeren

Rozenkrans, rozenhoed, paternoster, vijftig

Bidsnoeren worden in de RK kerk gebruikt bij het doen van gebedenreeksen volgens bepaalde gebedsformulieren, doorgaans de rozenkrans. Het gebruik van een gewijd bidsnoer was nodig om aflaten te verdienen.

Rozenkrans: bidsnoer bestaande uit vijftig (kleine rozenkrans) of hondertvijftig (grote of volledige rozenkrans) voor het bidden volgens het gelijknamige gebedsformulier.
Rozenhoed of vijftig: bidsnoer met vijftig kralen, gelijk aan de kleine rozenkrans.
Paternoster: bidsnoer met vijftig of hondertvijftig kralen, waarvan de kraal waarbij men het Onze Vader opzegt, groter is dan de rest. De paternoster drieling in Weesp 1718,2 betreft naar alle waarschijnlijkheid een grote rozenkrans. Mogelijk bestonden er ook paternosters met slechts tien kralen. Het WNT citeert een bron uit 1577: Item acht pater noster die men noempt tien ... ende een pater noster ... van vyftich.

Uit de inventaris van de Leeuwarder burgemeester Antonys van Hees (1554):
'een groot silveren vijftich van opgeleechde cnopen / ... / een groot root coralen pater noster met thien vergulden steenen ofte tekenen ende een vergult cruys / noch een cleyn root coralen pater nosterken met ses vergulde tekenen ofte steenen ende een vergult cruysken / ... / een swart gitten vijftich met thien vergulden steenen ofte tekenen met een vergult hartken' (W. Dolk, 'Dokumentatiewerk voor het Fries Museum VI. De inboedel van een burgemeester, 1554,' Fries Museum Bulletin maart 1989, 3-4. Gemeentearchief Leeuwarden, ORA, inv. nr. Y 1, f. 453ff.)